Nasilona w ostatnich latach w Europie migracja stawia mieszkańców naszego kontynentu przed licznymi problemami. Wymaga od nas nie tylko gotowości udzielenia migrantom doraźnej pomocy, ale również rozwiązania kwestii ich trwałej obecności w świecie, który nie był na nią przygotowany. Problemy poruszone w artykułach zebranych w niniejszej publikacji skupiają się wokół pytań, jaką rolę odegrać może edukacja obywatelska dorosłych w procesach integracji przybyszy z przyjmującymi ich społecznościami i jak wobec tego powinna się ona zmienić, by sprostać postawionym przed nią zadaniom.
Odpowiedzi na te pytania szukają autorzy pochodzący z trzech różnych krajów: Niemiec, Polski i Ukrainy. W każdym z tych państw procesy migracji przybrały odmienne formy, pojawiły się tez inne reakcje na ten problem. Celem publikacji nie jest jednak diagnoza sytuacji w każdym kraju z osobna, ale skonfrontowanie ze sobą różnych punktów widzenia na problemy, które mimo specyficznych dla każdego państwa przejawów są pod wieloma względami do siebie podobne.
Wspólnym rysem tych wypowiedzi jest przekonanie, że udana integracja nie może być utożsamiana z procesem polegającym tylko na dostosowywaniu się migrantów do zastanych, niepodlegających negocjacjom warunków. Przeciwnie, jej powodzenie zależy od gotowości miejscowych społeczności do zmian - od ich otwartości na to, co nowe i nieprzewidywalne. Taka otwartość wpisana jest w myślenie demokratyczne, dlatego o prezentowanej książce można powiedzieć, że traktuje o tym, jak przekazywać demokratyczne wartości, nie ograniczając wolności ludzi, dla których mogą one być czymś zupełnie nowym.