SPIS TREŚCI
Podziękowania 9
Wprowadzenie 11
Wykaz skrótów cytowanych prac 25
I. Pedagogika klasycznego liberalizmu – konstrukcja pojęciowa 27
1. Liberalizm: pojęcie, zasady i cechy wyróżniające; miejsce klasycznego liberalizmu na mapie jego odmian 27
2. Wychowanie: podstawowe pojęcie pedagogiki w perspektywie klasyczno-liberalnych poglądów filozoficznych 44
3. Stan badań w obrębie filozofii i nauk o wychowaniu 53
II. John Locke i podstawy pedagogiki klasycznego liberalizmu 71
1. Życie i filozofia Johna Locke’a na tle epoki 71
2. Liberalne poglądy Johna Locke’a w dziedzinie polityki 82
3. Zakres wychowania w myśli pedagogicznej Johna Locke’a 89
4. Recepcja myśli pedagogicznej Johna Locke’a 94
III. John Stuart Mill i rozwinięcie pedagogiki klasycznego liberalizmu 107
1. James i John Stuart Mill na tle epoki. Jamesa Milla utylitarny zamysł pedagogiczny 107
2. Arystokratyczny liberalizm i demokratyzm Johna Stuarta Milla jako wprowadzenie do rozważań o wychowaniu 119
IV. Wyróżniki myśli o wychowaniu w pedagogice klasycznego liberalizmu. John Locke i John Stuart Mill – ciągłość i zmiana 135
1. Kształtowanie charakteru moralnego człowieka – cel nadrzędny i uniwersalny wychowania 135
2. Wychowanie jako przygotowanie do bycia obywatelem; rola elit w społeczeństwie 153
3. Edukacja (wiedza i wykształcenie) w służbie powołania życiowego i jako forma (samo)doskonalenia na mapie celów całożyciowych 167
4. Rodzina jako pierwszoplanowe środowisko wychowawcze na tle roli państwa i społeczeństwa obywatelskiego w realizacji zadań wychowawczych 192
5. Osoba wychowawcy i jego metoda 209
V. Podsumowanie. Aktualność pedagogiki klasycznego liberalizmu i jej twórcza obecność we współczesnym dyskursie pedagogicznym i filozoficznym 219
Bibliografia 241
Aneks 261
Indeks nazwisk 263