Historyje krakowskie
Funkcjonowanie narracyjnych tekstów popularnych we wczesnonowożytnej aglomeracji krakowskiej
Seria: Terminus: Bibliotheca Classica: Seria 2
Liczba stron: 322
Format: 15,8x23,5 cm
Rok wydania: 2020
Data premiery: 24.08.2020
Opis książki
W XVI wieku w Krakowie pojawiają się stałe zakłady drukarskie, które zaczynają produkować nowe książki, łatwiej osiągalne dla mieszkańców stolicy od rękopiśmiennych. Wśród tych nowości wydawniczych, oprócz ksiąg religijnych, historycznych, medycznych czy prawniczych, znalazło się też miejsce dla różnych „historyj”: śmiesznych, łzawych, ekscytujących lub pouczających opowieści o przygodach Gryzeldy, Sowiźrzała, Aleksandra Wielkiego, Ezopa, Meluzyny, Magielony czy Marchołta. Kim byli ludzie, którzy sięgali po te opowieści? Jak poczytna była naprawdę dawna literatura popularna? Jak wyglądało życie tych tekstów i co może nam ono powiedzieć o kulturze książki w dawnym mieście?
Andrzej Tadeusz Staniszewski szuka odpowiedzi na te pytania, traktując dawne opowieści popularne jako to, czym były one pierwotnie: ważny element zmieniającego się świata wczesnonowożytnej kultury pisma, ale też przede wszystkim część codziennego doświadczenia dawnych krakowian. Śledząc losy tych tekstów od momentu ich wejścia na rynek wydawniczo-księgarski miasta pod Wawelem po chwile, kiedy trafiały one w ręce jego mieszkańców, autor opracowania pokazuje, czym te opowieści były dla ich pierwszych odbiorców, oraz ich rolę w upowszechnieniu się tak dla nas oczywistego zjawiska jak łatwo dostępna książka, która ma dawać swoim czytelnikom przede wszystkim przyjemność i odpoczynek.
Dr Andrzej Tadeusz Staniszewski (ur. 1987) – absolwent Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, w 2018 roku obronił tam pracę doktorską poświęconą losom popularnych „historyj” w dawnym Krakowie. Kierownik finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki projektu Funkcjonowanie narracyjnych tekstów popularnych we wczesnonowożytnej aglomeracji krakowskiej. W swoich badaniach zajmuje się przede wszystkim wczesnonowożytną literaturą popularną, kulturą dawnego Krakowa, literacy studies, funkcjonowaniem dawnego rynku książki, retoryką i kulturą wizualną dawnej Europy (zwłaszcza emblematyką). Interesuje się również współczesną kulturą popularną, w szczególności filmem i komiksem.
Andrzej Tadeusz Staniszewski szuka odpowiedzi na te pytania, traktując dawne opowieści popularne jako to, czym były one pierwotnie: ważny element zmieniającego się świata wczesnonowożytnej kultury pisma, ale też przede wszystkim część codziennego doświadczenia dawnych krakowian. Śledząc losy tych tekstów od momentu ich wejścia na rynek wydawniczo-księgarski miasta pod Wawelem po chwile, kiedy trafiały one w ręce jego mieszkańców, autor opracowania pokazuje, czym te opowieści były dla ich pierwszych odbiorców, oraz ich rolę w upowszechnieniu się tak dla nas oczywistego zjawiska jak łatwo dostępna książka, która ma dawać swoim czytelnikom przede wszystkim przyjemność i odpoczynek.
Dr Andrzej Tadeusz Staniszewski (ur. 1987) – absolwent Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, w 2018 roku obronił tam pracę doktorską poświęconą losom popularnych „historyj” w dawnym Krakowie. Kierownik finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki projektu Funkcjonowanie narracyjnych tekstów popularnych we wczesnonowożytnej aglomeracji krakowskiej. W swoich badaniach zajmuje się przede wszystkim wczesnonowożytną literaturą popularną, kulturą dawnego Krakowa, literacy studies, funkcjonowaniem dawnego rynku książki, retoryką i kulturą wizualną dawnej Europy (zwłaszcza emblematyką). Interesuje się również współczesną kulturą popularną, w szczególności filmem i komiksem.
O książce "Historyje krakowskie" rozmawia autor Andrzej Staniszewski i prof. Jakub Niedźwiedź
ISBN: 978-83-233-4749-1
POLECANE KSIĄŻKI
NOWOŚCI
Progress in Latin America (in the post-Covid reality) / Progreso en América Latina (en una realidad post-Covid)
( Oprawa miękka )
47,25
zł
37,80
zł
Lęk i zamartwianie się u nastolatków. Wydanie II
( Oprawa miękka ze skrzydełkami )
58,00
zł
40,60
zł
Historyje krakowskie
Funkcjonowanie narracyjnych tekstów popularnych we wczesnonowożytnej aglomeracji krakowskiej
SPIS TREŚCI
WSTĘP
„RÓŹNE HISTORYJE” KRAKOWSKIE 9
I. POJĘCIE DAWNEJ LITERATURY POPULARNEJ (do XVIII wieku) 21
1. Popularna literatura w szesnastowiecznym Krakowie: kryteria 23
1.1. Termin 23
1.2. Kryteria 28
2. Źródło polemiki: historia edycji tekstów popularnych 37
2.1. Założenia 37
2.2. Teksty 40
2.2.1. Historyja o żywocie Aleksandra Wielkiego i Historyja o zburzeniu miasta trojańskiego 40
2.2.2. Historyje rzymskie i Poncjan 45
2.2.3. Marchołt 49
2.2.4. Historyja o stworzeniu nieba i ziemi 52
2.2.5. Magielona, Meluzyna, Gryzelda 58
2.2.6. Ezop(y) i Sowiźrzał(y) 65
2.2.7. Historyja o Szczęściu i Żywoty filozofów 73
2.3. Wnioski. 75
II. FUNKCJONOWANIE LITERATURY POPULARNEJ WE WCZESNONOWOŻYTNYM KRAKOWIE 81
1. Produkcja tekstów 83
1.1. Papier a produkcja tekstów 83
1.2. Czynniki wspomagające rozwój rynku książki 96
1.2.1. Populacja 98
1.2.2. Wielki handel 98
1.2.3. Pismo jako rozpowszechnione narzędzie 109
1.3. Pojawienie się licznych kopii tekstu 120
1.4. Co opłacało się drukować? 14
2. Sprzedawanie tekstów 151
2.1. Co opłacało się sprzedawać, czyli w poszukiwaniu mapy rynku książki w dawnym Krakowie 151
2.2. Miejsca i sieci dystrybucji 162
2.3. Jak można ustalić ceny książek? 170
2.4. Problem cenzury 174
2.5. Problem reklamy wydawniczej 177
3. Czytanie tekstu 181
3.1. Edukacja: szkoły miejskie i tworzenie czytelników 181
3.1.1. Koszty pisania 188
3.1.2. Koszty i możliwość czytania 191
3.2. Testamenty, inwentarze i ślady posiadania tekstów 193
3.2.1. Testamenty 195
3.2.2. Inwentarze 221
3.2.3. Podsumowanie 232
3.3. Kapitał kulturowy, czyli kto sięgał po (te) książki? 233
3.4. Fizjologia lektury (I): oko, czyli co widzieli na stronie dawni krakowianie? 237
3.5. Fizjologia lektury (II): ucho, czyli czytelnicy i użytkownicy tekstów 246
ZAKOŃCZENIE
LITERATURA DLA KOGO? 259
Aneks 265
Bibliografia 283
Indeks osobowy 299
Spis tabel i wykresów 311
Spis ilustracji 313
Summary 315
„RÓŹNE HISTORYJE” KRAKOWSKIE 9
I. POJĘCIE DAWNEJ LITERATURY POPULARNEJ (do XVIII wieku) 21
1. Popularna literatura w szesnastowiecznym Krakowie: kryteria 23
1.1. Termin 23
1.2. Kryteria 28
2. Źródło polemiki: historia edycji tekstów popularnych 37
2.1. Założenia 37
2.2. Teksty 40
2.2.1. Historyja o żywocie Aleksandra Wielkiego i Historyja o zburzeniu miasta trojańskiego 40
2.2.2. Historyje rzymskie i Poncjan 45
2.2.3. Marchołt 49
2.2.4. Historyja o stworzeniu nieba i ziemi 52
2.2.5. Magielona, Meluzyna, Gryzelda 58
2.2.6. Ezop(y) i Sowiźrzał(y) 65
2.2.7. Historyja o Szczęściu i Żywoty filozofów 73
2.3. Wnioski. 75
II. FUNKCJONOWANIE LITERATURY POPULARNEJ WE WCZESNONOWOŻYTNYM KRAKOWIE 81
1. Produkcja tekstów 83
1.1. Papier a produkcja tekstów 83
1.2. Czynniki wspomagające rozwój rynku książki 96
1.2.1. Populacja 98
1.2.2. Wielki handel 98
1.2.3. Pismo jako rozpowszechnione narzędzie 109
1.3. Pojawienie się licznych kopii tekstu 120
1.4. Co opłacało się drukować? 14
2. Sprzedawanie tekstów 151
2.1. Co opłacało się sprzedawać, czyli w poszukiwaniu mapy rynku książki w dawnym Krakowie 151
2.2. Miejsca i sieci dystrybucji 162
2.3. Jak można ustalić ceny książek? 170
2.4. Problem cenzury 174
2.5. Problem reklamy wydawniczej 177
3. Czytanie tekstu 181
3.1. Edukacja: szkoły miejskie i tworzenie czytelników 181
3.1.1. Koszty pisania 188
3.1.2. Koszty i możliwość czytania 191
3.2. Testamenty, inwentarze i ślady posiadania tekstów 193
3.2.1. Testamenty 195
3.2.2. Inwentarze 221
3.2.3. Podsumowanie 232
3.3. Kapitał kulturowy, czyli kto sięgał po (te) książki? 233
3.4. Fizjologia lektury (I): oko, czyli co widzieli na stronie dawni krakowianie? 237
3.5. Fizjologia lektury (II): ucho, czyli czytelnicy i użytkownicy tekstów 246
ZAKOŃCZENIE
LITERATURA DLA KOGO? 259
Aneks 265
Bibliografia 283
Indeks osobowy 299
Spis tabel i wykresów 311
Spis ilustracji 313
Summary 315
Historyje krakowskie
Funkcjonowanie narracyjnych tekstów popularnych we wczesnonowożytnej aglomeracji krakowskiej
SPIS TREŚCI
WSTĘP
„RÓŹNE HISTORYJE” KRAKOWSKIE 9
I. POJĘCIE DAWNEJ LITERATURY POPULARNEJ (do XVIII wieku) 21
1. Popularna literatura w szesnastowiecznym Krakowie: kryteria 23
1.1. Termin 23
1.2. Kryteria 28
2. Źródło polemiki: historia edycji tekstów popularnych 37
2.1. Założenia 37
2.2. Teksty 40
2.2.1. Historyja o żywocie Aleksandra Wielkiego i Historyja o zburzeniu miasta trojańskiego 40
2.2.2. Historyje rzymskie i Poncjan 45
2.2.3. Marchołt 49
2.2.4. Historyja o stworzeniu nieba i ziemi 52
2.2.5. Magielona, Meluzyna, Gryzelda 58
2.2.6. Ezop(y) i Sowiźrzał(y) 65
2.2.7. Historyja o Szczęściu i Żywoty filozofów 73
2.3. Wnioski. 75
II. FUNKCJONOWANIE LITERATURY POPULARNEJ WE WCZESNONOWOŻYTNYM KRAKOWIE 81
1. Produkcja tekstów 83
1.1. Papier a produkcja tekstów 83
1.2. Czynniki wspomagające rozwój rynku książki 96
1.2.1. Populacja 98
1.2.2. Wielki handel 98
1.2.3. Pismo jako rozpowszechnione narzędzie 109
1.3. Pojawienie się licznych kopii tekstu 120
1.4. Co opłacało się drukować? 14
2. Sprzedawanie tekstów 151
2.1. Co opłacało się sprzedawać, czyli w poszukiwaniu mapy rynku książki w dawnym Krakowie 151
2.2. Miejsca i sieci dystrybucji 162
2.3. Jak można ustalić ceny książek? 170
2.4. Problem cenzury 174
2.5. Problem reklamy wydawniczej 177
3. Czytanie tekstu 181
3.1. Edukacja: szkoły miejskie i tworzenie czytelników 181
3.1.1. Koszty pisania 188
3.1.2. Koszty i możliwość czytania 191
3.2. Testamenty, inwentarze i ślady posiadania tekstów 193
3.2.1. Testamenty 195
3.2.2. Inwentarze 221
3.2.3. Podsumowanie 232
3.3. Kapitał kulturowy, czyli kto sięgał po (te) książki? 233
3.4. Fizjologia lektury (I): oko, czyli co widzieli na stronie dawni krakowianie? 237
3.5. Fizjologia lektury (II): ucho, czyli czytelnicy i użytkownicy tekstów 246
ZAKOŃCZENIE
LITERATURA DLA KOGO? 259
Aneks 265
Bibliografia 283
Indeks osobowy 299
Spis tabel i wykresów 311
Spis ilustracji 313
Summary 315
„RÓŹNE HISTORYJE” KRAKOWSKIE 9
I. POJĘCIE DAWNEJ LITERATURY POPULARNEJ (do XVIII wieku) 21
1. Popularna literatura w szesnastowiecznym Krakowie: kryteria 23
1.1. Termin 23
1.2. Kryteria 28
2. Źródło polemiki: historia edycji tekstów popularnych 37
2.1. Założenia 37
2.2. Teksty 40
2.2.1. Historyja o żywocie Aleksandra Wielkiego i Historyja o zburzeniu miasta trojańskiego 40
2.2.2. Historyje rzymskie i Poncjan 45
2.2.3. Marchołt 49
2.2.4. Historyja o stworzeniu nieba i ziemi 52
2.2.5. Magielona, Meluzyna, Gryzelda 58
2.2.6. Ezop(y) i Sowiźrzał(y) 65
2.2.7. Historyja o Szczęściu i Żywoty filozofów 73
2.3. Wnioski. 75
II. FUNKCJONOWANIE LITERATURY POPULARNEJ WE WCZESNONOWOŻYTNYM KRAKOWIE 81
1. Produkcja tekstów 83
1.1. Papier a produkcja tekstów 83
1.2. Czynniki wspomagające rozwój rynku książki 96
1.2.1. Populacja 98
1.2.2. Wielki handel 98
1.2.3. Pismo jako rozpowszechnione narzędzie 109
1.3. Pojawienie się licznych kopii tekstu 120
1.4. Co opłacało się drukować? 14
2. Sprzedawanie tekstów 151
2.1. Co opłacało się sprzedawać, czyli w poszukiwaniu mapy rynku książki w dawnym Krakowie 151
2.2. Miejsca i sieci dystrybucji 162
2.3. Jak można ustalić ceny książek? 170
2.4. Problem cenzury 174
2.5. Problem reklamy wydawniczej 177
3. Czytanie tekstu 181
3.1. Edukacja: szkoły miejskie i tworzenie czytelników 181
3.1.1. Koszty pisania 188
3.1.2. Koszty i możliwość czytania 191
3.2. Testamenty, inwentarze i ślady posiadania tekstów 193
3.2.1. Testamenty 195
3.2.2. Inwentarze 221
3.2.3. Podsumowanie 232
3.3. Kapitał kulturowy, czyli kto sięgał po (te) książki? 233
3.4. Fizjologia lektury (I): oko, czyli co widzieli na stronie dawni krakowianie? 237
3.5. Fizjologia lektury (II): ucho, czyli czytelnicy i użytkownicy tekstów 246
ZAKOŃCZENIE
LITERATURA DLA KOGO? 259
Aneks 265
Bibliografia 283
Indeks osobowy 299
Spis tabel i wykresów 311
Spis ilustracji 313
Summary 315
Wybierz rozdziały:
Wartość zamówienia:
0.00 zł